Raport due diligence – kluczowe pytania, które należy zadać w trakcie procesu

Znaczenie due diligence w transakcjach biznesowych

Proces due diligence to nieodzowny element każdej poważnej transakcji biznesowej, zwłaszcza w kontekście fuzji i przejęć. Właściwa analiza pozwala inwestorowi na identyfikację ryzyk, ocenę wartości przedsięwzięcia oraz podjęcie decyzji opartych na rzetelnych danych.

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie listy kluczowych pytań, które powinny zostać zadane podczas badania due diligence. Raport due diligence stanowi bowiem nie tylko podsumowanie analizy, ale także fundament dla negocjacji i finalizacji transakcji.

Czym jest due diligence i jakie są rodzaje badań due diligence?

Due diligence to proces kompleksowej analizy przedsiębiorstwa lub podmiotu przed jego przejęciem, inwestycją lub inną istotną transakcją. Jego głównym celem jest zminimalizowanie ryzyka związanego z transakcją oraz potwierdzenie, że inwestycja ma solidne podstawy.

Rodzaje badań due diligence są następujące:

• Finansowe – analiza sprawozdań finansowych, przychodów, kosztów, rentowności.
• Prawne – weryfikacja dokumentów korporacyjnych, umów, zobowiązań prawnych.
• Podatkowe – ocena ryzyk podatkowych, zgodności z przepisami.
• Operacyjne – analiza procesów wewnętrznych, struktury zarządczej, zasobów.

Due diligence to proces krytyczny dla całej transakcji, pozwalający na identyfikację szans i zagrożeń oraz przygotowanie do negocjacji.

Ogólne zasady prowadzenia procesu due diligence

Proces badania due diligence przebiega etapami:

1. Przygotowanie – określenie zakresu badania due diligence, ustalenie celów i priorytetów.
2. Zbieranie dokumentów – gromadzenie informacji i danych finansowych, prawnych, operacyjnych.
3. Analiza – szczegółowa analiza danych przez ekspertów.
4. Raportowanie – przygotowanie raportu z badania, zawierającego wnioski i rekomendacje.

W procesie tym kluczowy jest udział zespołu specjalistów: prawników, audytorów, doradców podatkowych, a także doradców inwestycyjnych. Dokładność, systematyczność i odpowiednie pytania to fundament rzetelnego raportu due diligence.

Lista kluczowych pytań – kategoria prawna

• Czy badana spółka posiada komplet dokumentów rejestrowych i statutowych?
• Jakie umowy cywilnoprawne są aktywne i na jakich warunkach?
• Czy toczą się wobec spółki postępowania sądowe lub administracyjne?
• Czy spółka wypełnia obowiązki w zakresie ochrony danych osobowych (RODO)?
• Jaki jest stan prawny nieruchomości i innych aktywow własności spółki?

Weryfikacja prawna ma kluczowe znaczenie dla identyfikacji ryzyk związanych z transakcją.

Lista kluczowych pytań – kategoria finansowa

• Jakie są główne źródła przychodów i struktura kosztów?
• Jakie są wyniki finansowe za ostatnie trzy lata?
• Czy występują zaległe lub nieuregulowane zobowiązania?
• Jak wyglądają prognozy finansowe na kolejne lata?
• Jak kształtuje się obrót gotówkowy i rentowność przedsiębiorstwa?

Analizy due diligence w tej kategorii pozwalają na rzetelną wycenę spółki i ocenę rentowności inwestycji.

Lista kluczowych pytań – kategoria podatkowa

• Czy spółka ma zaległości podatkowe wobec organów skarbowych?
• Czy była poddawana audytom podatkowym, a jeśli tak – jakie były ich wyniki?
• Czy przestrzega przepisów podatkowych w jurysdykcjach, w których prowadzi działalność?
• Czy prowadzona polityka podatkowa nie niesie ze sobą ryzyk związanych z transakcją?

Kategoria podatkowa jest kluczowa dla zminimalizowania ryzyka finansowego i prawnego.

Lista kluczowych pytań – kategoria operacyjna

• Jakie są główne procesy operacyjne w firmie?
• Jak wygląda struktura organizacyjna i kto stanowi kadrę zarządzającą?
• Czy istnieją kluczowe umowy z klientami i dostawcami?
• Czy spółka korzysta z systemów zarządzania jakością lub innowacyjnym know-how?

Analiza operacyjna pozwala ocenić, czy przedsiębiorstwo może dalej efektywnie funkcjonować po przejęciu.

Jakie dokumenty i informacje są niezbędne w procesie due diligence?

Do przeprowadzenia badania due diligence niezbędne są m.in.:

• Sprawozdania finansowe i rachunki zysków i strat.
• Umowy handlowe, najmu, leasingowe, kredytowe.
• Rejestry pracowników, struktury organizacyjne.
• Polityki wewnętrzne i regulaminy.

Dane powinny być udostępniane w ramach informacyjnego data roomu, a następnie poddawane weryfikacji przez ekspertów.

Rola raportu due diligence

Dobry raport powinien być:

• Kompletny – zawierać wszystkie ustalenia i ryzyka.
• Jasny – wnioski i rekomendacje powinny być klarowne.
• Użyteczny – stanowić wsparcie dla inwestora, który podejmuje decyzję o inwestycji.

Rodzaje raportów:

• Raport typu red flag – krótkie podsumowanie najważniejszych zagrożeń.
• Raport końcowy (draft i final) – szczegółowa dokumentacja wyników badania.

Raport z badania ma kluczowe znaczenie dla stron transakcji, zwłaszcza inwestora.

Zakończenie

Podczas due diligence warto zadać pytania:

• O dokumenty i umowy.
• O strukturę finansową i operacyjną.
• O ryzyka prawne i podatkowe.

Rekomendujemy, aby przeprowadzenie badania due diligence powierzyć doświadczonej kancelarii prawnej, która zapewni wsparcie w transakcjach M&A oraz pomoże ocenić potencjał inwestycyjny przedsiębiorstwa.

Kancelaria Radcy Prawnego Bartosz Siekacz oferuje kompleksową obsługę w zakresie fuzji i przejęć, w tym:

• Vendor due diligence i confirmatory due diligence,
• Przygotowanie i analiza raportów due diligence,
• Doradztwo dla potencjalnego inwestora i strony sprzedającej,
• Wsparcie w negocjacjach i bezpieczeństwie transakcji biznesowych.

Zapraszamy do kontaktu z naszą kancelarią, by uzyskać indywidualną poradę prawną i zapewnić bezpieczeństwo planowanej inwestycji. Współpracuj z ekspertami, by zabezpieczyć interesy Twojej firmy i przeprowadzić skuteczną transakcję.