Największe fuzje i przejęcia w Polsce – przełomowe transakcje i ich znaczenie dla rynku

Fuzje i przejęcia (M&A) to proces łączenia spółek – przez fuzję dwóch firm lub przejęcie jednej przez drugą. To procesy, które od dekad kształtują krajobraz gospodarczy w Polsce i na świecie. Na polskim rynku fuzji i przejęć obserwujemy dynamiczne zmiany, których celem jest konsolidacja rynku, wzmocnienie konkurencyjności oraz otwarcie drogi do ekspansji zagranicznej. Największe transakcje są często sygnałem rosnącej aktywności inwestorów, zarówno krajowych, jak i zagranicznych, oraz potwierdzeniem atrakcyjności polskich spółek. W tym wpisie przyjrzymy się najważniejszym transakcjom, by zobaczyć, co znaczą dla polskiego rynku i co przyniesie przyszłość.

I. Fuzje i przejęcia w sektorze bankowym i finansowym

Przejęcie Banku Pekao SA przez PZU i Polski Fundusz Rozwoju (2016–2017)

W latach 2016–2017 miała miejsce jedna z kluczowych transakcji M&A w Polsce – przejęcie Banku Pekao SA przez PZU i Polski Fundusz Rozwoju. Pakiet kontrolny został odkupiony od włoskiego UniCredit za około 10,6 mld zł. Dzięki temu przejęciu sektor finansowy zyskał narodowego gracza, co miało istotne znaczenie dla stabilności i tożsamości polskiej gospodarki. Ta wartość transakcji pokazuje, jak strategiczna była rola krajowych inwestorów i funduszy private equity w kształtowaniu bankowego rynku.

Fuzja Alior Banku z BPH (2016)

Rok 2016 przyniósł także fuzję Alior Banku z częścią BPH, należącego wcześniej do GE Money Banku. Ta transakcja pozwoliła Alior Bankowi znacząco wzmocnić swoją pozycję na rynku bankowym, zwiększając liczbę klientów i sieć oddziałów. Znaczenie tej transakcji polegało na konsolidacji sektora i wzroście konkurencyjności regionu, co miało wpływ na kształt usług bankowych w kolejnych latach.

II. Energetyka i przemysł

Przejęcie Energi przez PKN Orlen (2020)

W 2020 roku PKN Orlen dokonał strategicznego przejęcia spółki Energa za około 2,8 mld zł. Wartość transakcji wpisuje się w szerszą strategię integracji pionowej i budowy multienergetycznego koncernu. Był to ważny krok na drodze do kolejnych transakcji, w tym przejęcia PGNiG i fuzji z Lotosem. Połączenie tych spółek ma istotne znaczenie dla konsolidacji rynku energetycznego i zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju.

Fuzja Orlen–Lotos (2022)

To kontrowersyjna transakcja: Orlen przejął Lotos, ale jednocześnie sprzedano część aktywów, by spełnić wymogi Komisji Europejskiej. Konsolidacja sektora paliwowego miała zasadnicze znaczenie dla rynku – umożliwiła zwiększenie skali działania, poprawę efektywności oraz rozwój inwestycji w nowe technologie i OZE. Wymogi KE wymusiły częściową dezintegrację, ale finalnie transakcja zwiększyła konkurencyjność i możliwości inwestycyjne Orlenu.

III. Handel i konsumpcja

Przejęcie Żabki przez CVC Capital Partners (2017)

To jedna z największych prywatnych transakcji w sektorze FMCG w Polsce. Amerykański fundusz CVC Capital Partners kupił sieć sklepów Żabka, co pozwoliło na intensywny rozwój – ekspansję nowych sklepów, modernizację formatu i wdrożenie nowych usług. Wartość transakcji nie była ujawniona, ale samo przejęcie oznaczało zwrot w kierunku bardziej nowoczesnego podejścia detalicznego w Polsce.

Fuzja Eurocash i Emperia (Stokrotka) (2018)

W 2018 roku miała miejsce fuzja Eurocash i Emperia. To transakcja o wartości ponad 1 mld zł, która miała kluczowe znaczenie dla dystrybucji i rynku detalicznego. Połączenie Eurocash i Emperia (Stokrotka) stworzyło dużego gracza w segmencie sklepów spożywczych. Celem było zwiększenie skali zakupów, optymalizacja kosztów i umocnienie pozycji na rynku.

IV. Technologie i media

Przejęcie Play przez Iliad (2020)

Iliad, francuski operator, przejął polskiego Play za ok. 9,6 mld zł. Ta transakcja znacząco wpłynęła na konkurencję w sektorze telekomunikacyjnym – udziałowiec zagraniczny zwiększył możliwości inwestycyjne i przyspieszył rozwój sieci 5G. Przejęcie to stało się też sygnałem ekspansji na polski rynek zagranicznych inwestorów i funduszy private equity, co potęgowało globalny wymiar transakcji.

Przejęcie Polkomtelu przez Cyfrowy Polsat (2011)

To największa transakcja w historii polskiego rynku – wartość transakcji wyniosła ok. 18 mld zł. Cyfrowy Polsat przejął Polkomtel, co umożliwiło integrację mediów i telekomunikacji: od sieci komórkowej po telewizję. Fuzja przyniosła synergię usług, pakiety łączone i wzrost udziałów rynkowych. Ta transakcja była kluczowa dla dalszego kształtu sektora technologicznego.

Wnioski i przyszłość rynku M&A w Polsce

Rynek M&A w Polsce w ostatnich latach potwierdził swoją odporność na zawirowania globalne. Z danych Navigator Capital i Fordata wynika, że liczba transakcji fuzji i przejęć w Polsce w 2023 r. i 2024 r. utrzymywała się na stabilnym poziomie, a wartość transakcji przekraczała oczekiwania analityków mimo wyzwań związanych z otoczeniem gospodarczym i wysokimi stopami procentowymi.

Rok 2025 przynosi nowe perspektywy. Widać rosnącą aktywność inwestorów branżowych i funduszy private equity, które coraz odważniej inwestują w sektor technologii, OZE oraz ochrony zdrowia. Prognozy pokazują, że te branże pozostaną kluczowe dla kolejnych największych transakcji. Zainteresowanie zagranicznych grup i amerykańskich funduszy także rośnie, co potwierdzają ostatnie przejęcia, jak przejęcie Velobanku przez amerykański fundusz inwestycyjny.

Eksperci przewidują, że w 2025 r. rynek fuzji i przejęć w Polsce pozostanie aktywny, a liczba transakcji może wzrosnąć wraz z poprawą koniunktury i większą skłonnością do ekspansji. Dynamiczny rozwój narzędzi wspierających procesy due diligence, takich jak VDR, ułatwia przeprowadzanie bezpiecznych transakcji i minimalizuje ryzyko dla inwestorów.

Środowisko prawne, doradztwo transakcyjne i raporty rynku, takie jak M&A Index Poland, pozwalają inwestorom lepiej planować kolejne kroki i wykorzystywać potencjał konsolidacji.

Zakończenie

Największe transakcje na polskim rynku fuzji i przejęć pokazują, że M&A są kluczowym narzędziem konsolidacji rynku i wzrostu konkurencyjności firm. Przejęcia spółek i fuzje pozwalają na restrukturyzację, zdobycie nowych rynków i zwiększenie efektywności. Z perspektywy inwestora, każda transakcja M&A to szansa na rozwój i budowę wartości.

Polski rynek fuzji i przejęć wciąż przyciąga kapitał i zainteresowanie inwestorów z Europy Środkowo-Wschodniej i globalnych grup. W kontekście rosnącej liczby transakcji i wartości transakcji przekraczającej miliardy PLN, warto śledzić kolejne ruchy dużych graczy. Usługi takie jak VDR (Virtual Data Room) wspierają procesy due diligence i zabezpieczają interesy wszystkich stron.

Śledzenie raportów, takich jak raport M&A Index Poland, pozwala na bieżąco oceniać otoczenie gospodarcze i aktywność na rynku. Kancelaria Radcy Prawnego Bartosz Siekacz rekomenduje przedsiębiorcom bieżący monitoring i analizę rynku, aby wykorzystać nadarzające się okazje i minimalizować ryzyka transakcyjne.

Rynek M&A w Polsce w 2025 i 2026 roku z pewnością będzie areną kolejnych dużych przejęć i fuzji – warto być na bieżąco.